SYRIZA parçalandı: Yunanistan’da yeni parti yolda
LEFKOŞA – Komşu Yunanistan’da 9 milletvekili ana muhalefet partisi Radikal Sol İttifak’tan (SYRIZA) istifa etti. Efi Ahçıoğlu, Sia Anagnostopoulou, Nasos Iliopoulos, Dimitris Canakopoulos, Meropi Cufi, Theano Fotiou, Aleksis Haricis, Hüseyin Zeybek ve Özgür Ferhat, 2015-2019 döneminde Yunanistan’da iktidarda olan SYRIZA’dan ayrıldı. Vekillerin istifa mektubunda, “Partinin yeni lideri ve liderliği sorunun siyasi özünü kavramayı ve tartışmayı reddediyor” ifadelerine yer verildi. Açıklamada, SYRIZA’nın yeni lideri Stefanos Kaselakis için ise “Demokratik bir şekilde seçildi ama yoluna demokratik olmayan bir şekilde devam ediyor. Partiyi parçalıyor” denildi.
Yeni istifa dalgası sonrası, 300 sandalyeli Yunanistan parlamentosunda yeni bir sol grubun şekillenmesi bekleniyor. Yeni partinin mecliste grup kurabilmesi için on sandalyeye ihtiyacı var. Partiden yakın dönemde kopan başka isimlerin desteği ile bu sayının önümüzdeki günlerde sağlanması ve yeni grubun kurulması tahmin ediliyor.
‘ONLARI TARİH YARGILACAK’
SYRIZA Genel Merkezi, parti içerisindeki “dokuzlar” isyanına tepki gösterdi. Efimerida ton Sintakton gazetesine göre partiden yapılan ilk değerlendirmede “solun ve ilerici alanın tarihinde siyasî organların dışında, parti prosedürlerinin dışında, siyasî ve önemli bir anlaşmazlık olmaksızın gerçekleşen ilk bölünmeye yanıt vermenin zor olduğu” belirtildi. SYRIZA’nın açıklamasında, şu ifadelere yer verildi:
“Haziran 2023’te listesinden seçildikleri partiyi bugün terk edenlerin tek ‘anlaşmazlığı’, parti liderliği seçimi için yapılan iç seçimlerin sonucu ve SYRIZA’nın on binlerce üyesinin demokratik kararını kabul etmeyi reddetmeleri ile ilgili. Halkı küçümsemelerine yol açan nedenlerin ve arzuların ne olduğu sorusu cevapsız kalıyor. Onları tarih yargılayacaktır. Solcu ve ilerici yurttaşlar, YD-Mitsotakis hükümetinin sağcı ve halk karşıtı politikalarını tersine çevirmek için verilen mücadelede SYRIZA’yı Parlamento’da muhalefet, toplumda güçlü bir ses olması için seçti.”
YENİ PARTİ YOLDA
Mayıs ve haziran ayındaki milletvekilliği seçimleri ile ekim ayındaki yerel seçimlerinden büyük bir yenilgi ile çıkan SYRIZA, partiden istifaların gündeme yansımasından önce parlamentoda 47 sandalye ile temsil ediliyordu. Geçtiğimiz haftalarda iki vekil partiden istifa etti. Böylelikle partinin meclisteki sandalye sayısı 45’e düşmüş oldu. Son kopuşla birlikte SYRIZA’nın parlamentodaki sandalye sayısı 36’ya geriledi.
SYRIZA’daki istifaların sürmesi durumunda partinin ana muhalefetteki yeri sarsılabilir. Zira üçüncü parti konumundaki PASOK’un sandalye sayısı 32. Bu arada SYRİZA’dan iki ayrı dalgada kopan vekillerin önümüzdeki günlerde yeni bir oluşum kurması bekleniyor. Bunun gerçekleşmesi için on vekilin bir araya gelmesi ve meclis başkanlığına grup kurma başvurusu dilekçesi sunmaları gerekiyor.
SYRIZA NASIL DAĞILDI?
SYRIZA’yı dağılmaya götüren süreç, Haziran seçimlerinin ardından eski Başbakan Aleksis Çipras’ın parti liderliğinden istifa etmesiyle başladı. Temmuz 2019’daki genel seçimde yüzde 31,53 oy alarak ana muhalefet konumuna gelen SYRIZA, Mayıs 2023 genel seçiminde yüzde 20,07 olan oy oranını 25 Haziran’daki sonuçlarla yüzde 18’in altına düşürdü. Bu gelişmenin ardından Çipras görevinden istifa etti ve partisini olağanüstü kongreye götürdü.
Eski Maliye Bakanı Ahçıoğlu’nun parti lideri seçilmesinin beklendiği eylül ayındaki SYRIZA kongresinde, matematikteki üstün başarısı nedeniyle 14 yaşında tam burslu öğrenci olarak ABD’ye göç eden, finans ve ekonomi eğitimi alan, bir süre Goldman Sachs’ta çalıştıktan sonra deniz taşımacılığı alanında kendi şirketini kuran 35 yaşındaki iş adamı Stefanos Kasselakis büyük bir farkla parti lideri seçildi.
Kasselakis’in neoliberal kimliği partinin ağır topları tarafından onaylanmadı. Pepi Perka ve Efklidis Chakalotos da Kasım ayında SYRIZA’dan ayrılarak partiyi parlamento grubunun dışında bıraktı. SYRIZA Selanik’in gençlik kanadı 20 Kasım’da yaptığı yazılı açıklamada, partinin yeni lideri Kaselakis’in bazı milletvekillerini partiden ihraç etmesine, önemli pozisyonlara ehil olmayan kişileri atamasına ve partinin İsrail yanlısı açıklamalarına tepki gösterdi. Açıklamada, üyelerin “çoğunluğunun” partiden ayrılma kararı aldığı belirtildi.